Dứa mật, thứ trái ruột vàng ươm, tươm mật ngọt đang bén rễ trên những sườn đồi khô của vùng đất Rô Men, huyện vùng xa Đam Rông. Tận dụng lợi thế về khí hậu, thổ nhưỡng, thời gian sinh trưởng ngắn, nhu cầu của thị trường lớn..., nhiều nông dân trên địa bàn xã Rô Men đã và đang lựa chọn, mở rộng diện tích với cây dứa mật để thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển sản xuất và tăng thu nhập.
Cây dứa mật trồng trên đất đồi Rô Men
Ông Buôn YÃ Ybang, nông dân Thôn 2, xã Rô Men, vốn quen với cây bắp, cây cà phê. Trồng bắp thì thu không được bao nhiêu, chỉ hết đói chứ không hết nghèo. Còn cây cà phê, đất đồi khô hạn, người nông dân có chăm đến mấy, cà phê vẫn khô cằn, cho năng suất thấp. Sau nhiều năm tìm kiếm loại cây trồng hiệu quả kinh tế cao để thay thế cho cây cà phê truyền thống, ông đã mạnh dạn làm quen với cây dứa. Cây dứa cho thu hoạch kéo dài khoảng 6 tháng, nhưng rộ từ tháng 4 đến tháng 7 hằng năm. Theo ông Ybang, dứa dễ trồng, chỉ hơn 1 năm đã cho thu hoạch, trái mọng, vị ngọt thanh, bán được giá. Trồng dứa chi phí thấp, ít bón phân, không phải tưới nước, chủ yếu là công trồng, làm cỏ và thu hoạch. Bên cạnh đó, hầu hết bà con tự nhân giống từ các chồi của thân cây chính, tiết kiệm chi phí. Hiện nay, ông thu hoạch và bán dứa ngay tại vườn, giá cả tuy có lên xuống theo từng năm nhưng có thu thường xuyên, gia đình có nguồn tiền để chi phí sinh hoạt hàng ngày. Nếu so sánh giá trị thu lại với chi phí chăm sóc, đầu tư thì cây dứa mang lại hiệu quả khá cao. Ông Buôn YÃ Ybang là thành viên mới tham gia Tổ hợp tác (THT) Dứa Rô Men, tập thể của những người nông dân trồng dứa.
Ông Nguyễn Minh Thắng - Tổ trưởng THT Dứa Rô Men, huyện Đam Rông cho biết, mô hình THT trồng dứa của Hội Nông dân xã Rô Men được triển khai từ đầu năm 2021, ban đầu có 12 hộ đăng ký tham gia với diện tích khoảng trên 13 ha. Năm 2022, các hộ đã mở rộng thêm diện tích và vận động thêm một số hộ cùng tham gia. Đến nay, đã có thêm 9 hộ tham gia, nâng tổng số hộ tham gia mô hình là 22 hộ với diện tích 27 ha. Trong đó, có 9 hộ dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Tổ hợp tác là mô hình thu hút những người nông dân trồng dứa với mục tiêu giảm nghèo, xây dựng kinh tế gia đình từ cây dứa mật.
Thành viên THT Dứa Rô Men hầu hết đã có kinh nghiệm trồng dứa nên quá trình sản xuất gặp nhiều thuận lợi. Bà con cũng chủ động chuyển giao kỹ thuật cho các nông hộ mới làm quen với cây dứa. Bình quân, mỗi ha dứa trồng khoảng 20 ngàn cây, với trọng lượng 1,5 - 2kg/quả, năng suất sẽ đạt khoảng 30 - 40 tấn/ha. Như vài năm nay, giá dứa trái dao động ở mức 6.000 - 10.000 đồng/kg thì lợi nhuận trên 1 diện tích dứa cao hơn nhiều loại cây trồng khác ở địa phương. Hiện nay, với diện tích dứa đang có, thu nhập của thành viên đạt từ 150-180 triệu đồng/ha/năm, một con số không nhỏ cho vùng đất dốc.
Ông Nguyễn Văn Thanh, thành viên của THT, người có diện tích trồng dứa khá lớn cho biết, cây dứa rất dễ trồng, lại hợp với đất đồi Rô Men ít mưa, thiếu nước. Trái dứa hợp đất, hợp khí hậu nên vị rất ngọt, lên mật vàng ươm, được thị trường ưa chuộng. Ông cũng như các thành viên trong tổ đều cố gắng trồng để có những trái dứa mật đẹp và chất lượng cao phục vụ người tiêu dùng.
Là người trực tiếp đi khảo sát, chào hàng ở một số nơi, ông Nguyễn Minh Thắng tự tin khẳng định chất lượng trái dứa của đất đồi Rô Men: “Khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp nên trái dứa to, chất lượng được đánh giá tốt hơn một số khu vực lân cận. Chúng tôi cùng Hội Nông dân huyện cũng khảo sát thị trường của Công ty Cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (Ninh Bình) Chi nhánh Gia Lai, thị trường rất rộng với nhu cầu rất lớn để phục vụ chế biến dứa đóng hộp, dứa sấy”.
Năm 2021, sản phẩm trái dứa tươi của THT đã được công nhận là sản phẩm đạt chuẩn OCOP hạng 3 sao. Trước đây, việc sản xuất và tiêu thụ sản phẩm của các thành viên còn mang tính tự phát, thiếu tính liên kết, và nhất là giá cả trái dứa chưa ổn định. Nhưng khi sản phẩm trái dứa đã đạt chuẩn, có thương hiệu, nhiều bạn hàng trong và ngoài tỉnh đã tìm đến thu mua, ký hợp đồng tiêu thụ. THT đã cung ứng dứa vào một số siêu thị, chuỗi cửa hàng. Nhờ đó, các thành viên trong tổ đã mạnh dạn đầu tư sản xuất, sản lượng tăng, doanh thu tăng, góp phần tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương. Đặc biệt, năm 2024, Đam Rông đang tiến hành tạo lập, xác lập quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu chứng nhận “Dứa mật Đam Rông”, xây dựng mã vùng trồng để cây dứa mật Đam Rông có chỗ đứng trên thị trường nông sản Việt.
https://baolamdong.vn/